MIASTA PRZYSZŁOŚCI TO MIASTA PRZYJAZNE SENIOROM

Międzynarodowa Sieć Miast Przyjaznych Seniorom została powołana w celu wspierania, wymiany doświadczeń i wzajemnego uczenia się pomiędzy miastami na całym świecie, które dbają o swoich starszych mieszkańców. Miasta w Sieci są różnych rozmiarów i znajdują się w różnych częściach świata. Ich wysiłki, aby stać się bardziej przyjaznymi dla osób starszych skupiają się wokół różnych kontekstów kulturowych i społeczno-ekonomicznych. Wspólną ideą wszystkich członków Sieci jest tworzenie środowisk miejskich, które promują zdrowy i aktywny styl starzenia się i polepszanie jakości życia starszych mieszkańców.

W 2006 roku, Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaprosiła 33 miasta z 22 krajów do stworzenia sieci i ustanowienia jej głównych celów. Przeprowadzono szeroko zakrojone konsultacje we wszystkich zaproszonych do Sieci miastach (158 grup seniorów, 1,5 tys. seniorów, 250 opiekunów osób starszych i 515 dostawców usług, programów dla seniorów). W oparciu o wyniki badania, opracowano program, który daje wskazówki jak sprawić, by miasto było przyjazne seniorom, angażując w ten proces osoby starsze.

Obszary, w których sformułowano rekomendacje: przestrzeń miejska i budynki, transport, mieszkalnictwo, uczestnictwo społeczne, szacunek i społeczna integracja, partycypacja obywatelska i zatrudnienie, komunikacja i informacja, wsparcie środowiskowe i opieka zdrowotna.

W każdym z obszarów wyszczególniono najważniejsze tematy, którymi powinno zajmować się miasto, będąc w Sieci. W „Uczestnictwie społecznym” wskazano np.: dostępność i lokalizację zajęć adresowanych do seniorów, dotowanie organizacji, aby oferta ich działań była przystępna cenowo dla seniorów, docieranie z ofertą organizacji do samotnych seniorów (indywidualne zaproszenia), utrzymywanie kontaktu z osobami, które wypadają z aktywności, skuteczne przekazywanie seniorom informacji o lokalnych wydarzeniach i aktywnościach, wspieranie inicjatyw sąsiedzkich. W obszarze „Przestrzeń miejska i budynki” zwrócono uwagę na: stan chodników (równe, regularnie odśnieżane, nieśliskie), zieloną przestrzeń do wypoczynku, bezpieczne przejścia dla pieszych (np. dłużej światło zielone), dostępność budynków publicznych (brak barier), poczucie bezpieczeństwa. W każdym z pozostałych obszarów również wskazano szczegółowe warunki, które powinno spełnić Miasto Przyjazne Seniorom.

Każde miasto lub społeczność, która stara się tworzyć przyjazne osobom starszym środowisko miejskie, może dołączyć do sieci. Miasta zainteresowane dołączeniem powinny: opracować 3-letnią strategię działania, która będzie poddawana systematycznej ewaluacji, prezydent/ burmistrz powinni podpisać deklarację – zobowiązanie do działania, na każdym etapie wdrażania powinni być zaangażowani seniorzy i partnerzy społeczni.

Kompleksowo do wdrażania programu podeszła Irlandia – objęty jest nim cały kraj. Program jest wdrażany stopniowo przez cztery regiony. W przyszłości każde z 4 hrabstw będzie miało własny program Społeczności Przyjaznej Seniorom, który będzie realizowany w oparciu o specyficzne potrzeby mieszkańców zamieszkujących dany region. W celu lepszego rozpoznania potrzeb osób starszych zostało powołane Forum Obywatelskie – składające się z ważnych decydentów, firm, instytucji, organizacji i osób prywatnych. Forum jest otwarte dla wszystkich starszych ludzi, którzy mają ochotę się do niego przyłączyć. Program jest kluczową inicjatywą Ageing Well Network - niezależnej sieci liderów, szefów organizacji, osób prywatnych i wolontariuszy, którzy działają na rzecz polepszenia sytuacji osób starszych i którzy podzielają wizję Irlandii jako lidera w tym temacie na świecie.

Sieć liczy obecnie 75 członków m. in.: prezesów i kierowników instytucji publicznych, prywatnych, organizacji pozarządowych, sekretarzy generalnych odpowiednich departamentów rządowych, dyrektorów biur miejskich zajmujących się kwestiami osób starszych i pracowników naukowych czołowych uczelni. Podobnie jak Międzynarodowa Sieć Miast Przyjaznych Seniorom, Irlandzka Sieć „Dobrego Starzenia się” zajmuje się wszystkimi aspektami warunków życia: zdrowiem, opieką społeczną, transportem, środowiskiem, edukacją, zatrudnieniem, emeryturą, aktywnością obywatelską, nowymi technologiami, sportową i kulturalną aktywnością i ekonomią.

Przy takim nakładzie wspólnej obywatelskiej pracy wielu osób, instytucji i organizacji, Irlandia faktycznie może się stać liderem w Europie w kwestii tworzenia przestrzeni i najlepszych warunków do życia w społeczeństwie dla osób starszych. W różnych obszarach, jesteśmy w Europie często porównywani właśnie do Irlandii. W tym jednym obszarze, powinniśmy się od nich dużo nauczyć. W Polsce nadal ani jedno miasto nie dostało tytułu miasta przyjaznego seniorom i nie należy do międzynarodowej sieci. Pozostaje pytanie, czy któreś miasto w ogóle myślało o tym, żeby się o taki tytuł starać. Może warto spróbować- jesteśmy jednym z najszybciej starzejących się społeczeństw w Europie.

Strona WHO dotycząca Programu Miasta Przyjazne Seniorom